Agroturystyka w Europie Środkowej

Oceń tę pracę

przykładowa praca magisterska

W szczególnej sytuacji w ostatnich latach znalazły się państwa byłego bloku socjalistycznego. I choć turystyka na obszarach wiejskich nie jest w nich zjawiskiem nowym, to jednak o agroturystyce mówi się tu od kilku lat. Rolnictwo w tych krajach, w warunkach nowo wprowadzonej gospodarki rynkowej, napotyka na nowe, nieznane mu dotąd problemy. Dotyczą one zarówno małych, słabo zmechanizowanych, nierentownych i przeludnionych gospodarstw polskich, jak też dużych, państwowych lub spółdzielczych majątków rolnych, np. w Słowacji.

W październiku 1992 roku w węgierskim Albertirsa zeszło się walne zebranie założycielskie Zrzeszenia na Rzecz Rozwoju Zielonej Turystyki Wiejskiej w Środkowej i Wschodniej Europie. Jego uczestnicy uważają za podstawowe, aby w środkowej i wschodniej

Europie prowincja rozwijała się z pomocą oferty gościnnej i przy wydatnej pomocy parlamentów i rządów, nie wyłączając samorządów lokalnych.

W roku 1991 powstało w Słowacji Stowarzyszenie Przedsiębiorców Agroturystyki Słowacji, z siedzibą w Modrej. Początkowo zajęło się propagowaniem w Słowacji informacji o sposobach organizowania turystyki w ogóle, a szczególnie agroturystyki. Członkami zrzeszenia są przedsiębiorstwa rolnicze, przedsiębiorcy prywatni oraz niektóre gminy. Stowarzyszenie organizuje przede wszystkim kształcenie potencjalnych organizatorów agroturystyki, oferuje przedsiębiorcom materiały metodyczne, organizuje wycieczki, zajmuje się poradnictwem.

Wynik badania w wybranych okresach (powiatach) Słowacji wskazuje, że w dziedzinie prowincjonalnego ruchu turystycznego w przedsiębiorstwach rolnych istnieją możliwości ukierunkowane na: usługi gastronomiczne (oferowanie specjalności gastronomicznych, potraw chłopskich), usługi hotelarskie (możliwość noclegów w pomieszczeniach regionalnych z możliwością odpoczynku w przyrodzie w połączeniu z produkcją rolną – sadownictwo, uprawa winnej latorośli, wypas owiec itp.), handel (sprzedaż produktów rolnych i spożywczych we własnej sieci handlowej, sprzedaż pamiątek itp.). Dalej chodzi o wykorzystanie wolnego czasu we własnych obiektach sportowych (wyciągi narciarskie, kąpieliska termalne, mini golf, jazda na koniach itp.), prowadzenie obiektów z folklorem ludowym (muzea wiejskie, skanseny, izby pamiątkowe, obiekty kościelne, organizowanie jarmarków, świąt ludowych, targów, świąt zbioru płodów rolnych), organizowanie pobytów w przyrodzie zgodnie z zainteresowaniami grupowymi (nauka jazdy konnej, pobyty dla myśliwych, rybaków itp.).

Na Węgrzech organizacją agroturystyki zajmuje się Hungarian Agro Inns Society.

Gospodarstwa agroturystyczne (Agro inns) oferują wypoczynek w gospodarstwach wiejskich, u ludzi, którzy cały swój czas poświęcają na zajęcia rolnicze.

Agroturystyka jest pomostem między turystyką a rolnictwem, jest czynnikiem rozwoju regionalnego. Dzięki niej powstaje „mała infrastruktura” turystyczna, zlokalizowana przede wszystkim poza centrami turystycznymi. Tego typu oferty odgrywają więc szczególną rolę w rozszerzaniu turystyki na nowe obszary. Programy agroturystyczne zakładają sprzedaż lokalnego produktu. W regionach, gdzie rozwija się turystyka wiejska uzyskane z drobnych usług turystycznych dochody pozwalają na kapitalne remonty domów i stawianie nowych domów, przeznaczonych na małe pensjonaty.

W katalogu agroturystycznym na lata1990-91 swoją ofertę zgłosiło 519 gospodarstw.

Z badań Csordas’a prowadzonych w 1992 r. w 92 gospodarstwach agroturystycznych w 26 osiedlach, położonych w 6 regionach Węgier wynika, że 19.6% tych gospodarstw posiada nowe pokoje dla gości, 31.5% – prysznice, 38% łazienki, 48.9% nowe WC, ponadto posiadają one 274 place na których można wypoczywać, bądź rozbić namiot.

70 gospodarstw ogłasza swoje oferty w 45 gazetach i współdziała z 10 agencjami turystycznymi. W latach 1991 – 92 w węgierskich gospodarstwach agroturystycznych odpoczywało 1 701 gości.

Agroturystyka w Polsce

Oceń tę pracę

Obecnie w Polsce działa wiele instytucji, organizacji i fundacji wspierających działalność agroturystyczną.

Dla rozwoju turystyki na obszarach wiejskich ogromne znaczenie mają regulacje prawne  i ekonomiczne. Z doświadczeń zachodnioeuropejskich wynika, że tego typu działania przyczyniły się do szybkiego rozwoju agroturystyki we Francji, Włoszech, Niemczech czy Austrii.

Fundamentalnym aktem prawnym w Polsce pozwalającym na szybki rozwój działalności turystycznej w gospodarstwach rolnych jest ustawa o podatku dochodowym. W nowelizacji ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych wprowadzono od dnia 1 stycznia 1995 r. następujące zmiany:

dochody uzyskane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych, w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym, osobom przebywającym na wypoczynku oraz dochody uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób, jeżeli liczba pokoi nie przekracza 5 – wolne są od podatku dochodowego (Dz. U. z 1995 r. Nr 5 poz. 25).

Kluczową rolę w organizowaniu agroturystyki na wsi odegrały zwłaszcza w latach 90. ośrodki doradztwa rolniczego. Zajęły się one szkoleniami rolników, doradztwem prawnym i finansowym. Prywatni kwaterodawcy, których jest coraz więcej zrzeszają się w różne organizacje i stowarzyszenia agroturystyczne np. w 1996 r. powstała w Polsce Federacja Turystyki Wiejskiej „Gospodarstwo Gościnne”.

Cechą charakterystyczną rozmieszczania gospodarstw agroturystycznych w Polsce jest to, iż najwięcej ich koncentruje się w największych regionach turystycznych Polski.

Dlatego też wprowadzanie agroturystyki na obszary rolnicze położone poza centrami ruchu turystycznego jest dużo trudniejsze, wymaga wielu prac przygotowawczych  i inwestycyjnych, jest jednak uzasadnione tak pod względem ekonomicznym, jak i społecznym i przyrodniczym, zwłaszcza biorąc pod uwagę samą ideę takich gospodarstw, zakładającą bliski kontakt z przyrodą oraz aktywizację obszarów zaniedbanych.

Poniżej prezentujemy przykładowe obiekty agroturystyczne.

Gospodarstwo agroturystyczne w Odernem w gminie Uście Gorlickie

Jest to przykład gospodarstwa, które stosując metodę „krok po kroku” stało się gospodarstwem agroturystycznym.

Gospodarstwo liczy 19 ha; (1 – 1.5 ha zasiewów, 0.5 ha ziemniaki; reszta to głównie łąki i pastwiska dla 5 krów, produkcja nabiału, sprzedaż w Uściu Gorlickim – siedzibie gminy). Położone jest kilka kilometrów od Uścia, przy bocznej, mało uczęszczanej drodze.

Co skłoniło 5-osobową rodzinę mieszkającą w gospodarstwie do poszukiwań nowych dziedzin działalności i nowych rozwiązań w rolnictwie? Słaba opłacalność gospodarstwa, zbyt wysokie ceny nawozów, a zatem niemożność ich zakupu we właściwych ilościach, brak zbytu na dotychczasowe produkty.

Dzięki działalności ODR w Gorlicach gospodarstwo nawiązało kontakt z Ekolandem i od 1992 r. produkuje metodami ekologicznymi. W 1995 r. otrzymało atest przestawiania się na metodę ekologiczną i co roku produkcja ekologiczna w gospodarstwie podlega kontroli.

W Polsce gospodarstwo współpracuje ze Stowarzyszeniem Ekologicznych Gospodarstw Turystycznych w Zielonej Górze i z oddziałem tegoż w Bielsku Białej.

Dzięki doradztwu ODR oraz Stowarzyszeń na terenie gospodarstwa powstały pierwsze miejsca noclegowe. Dom mieszkalny jest niewielki, stary, drewniany. Na piętrze domu urządzono 3 pokoje 2 i 3-osobowe, na parterze jadalnię i kuchnię. Za domem znajduje się pole namiotowe, przy którym w przyszłości ma powstać węzeł sanitarny. Na terenie gospodarstwa istnieje możliwość korzystania z posiłków, możliwość zakupu artykułów wyprodukowanych w gospodarstwie.

Dochody z rolnictwa przeznaczane są na wydatki bieżące gospodarstwa i domowników, dodatkowe dochody pochodzą z produkcji chałupniczej, a od 1994 r. z turystyki. W pierwszej fazie działalności agroturystycznej dodatkowe dochody przeznaczone są na zakup maszyn rolniczych, stare mają już po 10 lat. Kolejne dodatkowe dochody gospodarze pragną przeznaczyć na przystosowanie do celów turystycznych starego drewnianego spichlerza, który znajduje się obok domu, a cieszy się dużym zainteresowaniem turystów, zwłaszcza zagranicznych.

W pierwszym roku działalności turystycznej, tj. w 1994 r gospodarstwo odwiedziło 15 turystów, w tym 4 z Holandii. Turyści przebywali tu od 3 dni do 3 tygodni. W kolejnych latach przyjeżdżali Holendrzy i turyści z Polski (z Krakowa, Katowic, Warszawy).

Goście zagraniczni nocują głównie na polu namiotowym, we własnych przyczepach kempingowych. Kolejno do celów turystycznych przystosowano pokoje i stary spichlerz.

W przyszłości gospodarze planują zakupić konie, w celu wożenia turystów bryczkami; rozbudować pole namiotowe o węzeł sanitarny.

Inną rzeczą godną uwagi jest sposób oznakowania dojazdu do gospodarstwa. Tablice informujące o gospodarstwie znajdują się w Uściu Gorlickim (siedziba gminy) oraz na skrzyżowaniach dróg biegnących z Uścia do Odernego i przy drodze dojazdowej do gospodarstwa. Odnalezienie gospodarstwa nie nastręcza więc żadnych problemów turyście.

W 1994 r. gospodarstwo to było jedynym gospodarstwem w gminie Uście Gorlickie. Jednak pierwszy udany sezon turystyczny spowodował zainteresowanie innych rolników taką działalnością. Zaczęły tu funkcjonować mechanizmy opisywane niejednokrotnie w literaturze chociażby francuskiej. Rolnicy zaczęli przychodzić do gospodarzy z Odernego po porady, wskazówki jak nawiązać współpracę z Ekolandem i jak rozpocząć działalność agroturystyczną. W rok później powstało w Gładyszowie kolejne gospodarstwo ekologiczne, a przy nim mały wiejski kemping. W kolejnych latach gospodarze wybudowali nowy dom z pokojami przeznaczonymi dla turystów.

Gospodarstwo”Wapiennik” w Sudetach

Gospodarstwo rolne posiada na swoim terenie ruiny starego wapiennika. W zabezpieczonych i częściowo odrestaurowanych ruinach gospodarze urządzili galerię minerałów, stanowiącą dodatkową atrakcję dla gospodarstwa i wsi. Jest to zarazem rzecz oryginalna w całej miejscowości i wyróżnia to gospodarstwo. W obecnych czasach jest to niezmiernie ważne, gdyż w przypadku agroturystyki nie wystarczy tylko zaspokojenie podstawowych potrzeb turystów w zakresie noclegu i posiłków, wybór przez turystę właśnie „naszego” gospodarstwa połączony jest zarazem z wyborem najciekawszej oferty rekreacyjnej.

Gospodarstwo w Nowym Gierałtowie w Sudetach

W 21 ha gospodarstwie w Nowym Gierałtowie właściciel urządził ścieżkę dydaktyczną „Las i łąka”. Wędrując botaniczną ścieżką dydaktyczną turyści mogą poznać różne zbiorowiska roślinne: łąki, zadrzewień śródpolnych, lasu. Na terenie gospodarstwa zapoznać się mogą z uprawą aronii i hodowlą kóz. Przygotowywana jest też ścieżka zdrowia.

Agroturystyka

5/5 - (1 vote)

Jedną z form działalności gospodarczej na wsi jest turystyka, a w szczególności agroturystyka. W latach 60. w USA i Wielkiej Brytanii zostały zainicjowane badania dotyczące przydatności danego terenu na potrzeby agroturystyczne. Przeprowadzane były dwuetapowo: pod kątem przydatności socjologicznej (nastawienie ludności) i wartościowania cech krajobrazu (szczególnie takie elementy jak: kompozycja przestrzenna, harmonia widoku, wyjątkowość).

W 1984 r. w Madrycie odbył się kongres poświęcony turystyce w środowisku wiejskim. Podczas przemówienia inauguracyjnego Sekretarz Generalny WTO Robert Lonati powiedział,                   że turystyka wiejska stanowi istotny element lepszej integracji politycznej narodu. Przestrzeń wiejska powinna być terenem spotkania chłopa szukającego zbytu i mieszkańca miasta poszukującego odmiany.

W wielu krajach europejskich, gdzie dość wcześnie dostrzeżono, że dla wielu zagrożonych upadkiem rolnictwa i wyludnieniem wsi turystyka może stać się jedynym ratunkiem. Rozpoczęto przy aktywnym współudziale państwa i samorządów lokalnych, tworzyć scenariusze rozwoju oferty gościnnej. W tej nowej idei turystyki na obszarach wiejskich chłop miałby się stać nie tylko „strażnikiem przyrody” czy „ogrodnikiem na terenach wiejskich”, ale miałby być również animatorem kulturalnym.

Rolnicy interesują się agroturystyką, kierując się głównie motywami finansowymi: dodatkowymi dochodami, podtrzymaniem działalności rolniczej, stworzeniem nowych miejsc pracy. Ponadto w specyficznych społecznościach wiejskich nie bez znaczenia  pozostają motywy opisywane wielokrotnie przez socjologów takie jak: chęć nawiązania kontaktów z innymi grupami społecznymi, czy poprawa statusu społecznego własnej grupy.

Agroturystyka niewątpliwie stanowi jeden z ważnych czynników rozwoju regionalnego. Prowadzi do powstawania w oparciu o istniejące już zasoby mieszkaniowe nowych miejsc noclegowych przede wszystkim poza centrami turystycznymi. W tym rozumieniu odgrywa więc ona szczególną rolę w rozszerzaniu turystyki na nowe obszary.

Aby jednak mówić o agroturystyce potrzeba na to nie tylko zgody rolników, ale też   i zainteresowania turystów ofertą turystyki wiejskiej.

Obecnie widoczne jest, że turystyka ulokowała się na wyższej niż uprzednio pozycji       w hierarchii potrzeb. Wzrost urbanizacji, przy jednoczesnej technizacji życia powodującej dehumanizację otoczenia powoduje wzrost zapotrzebowania na wypoczynek w środowisku naturalnym, pozamiejskim. Dążenie do życia w możliwie bliskim kontakcie z przyrodą jest we wszystkich środowiskach społecznych jedną z podstawowych cech współczesnej kultury, zwłaszcza w cywilizacjach najwyżej rozwiniętych.

O zainteresowaniu turystyką wiejską świadczy fakt, że ok. 25% wszystkich form wypoczynku organizowanego w Europie stanowią wakacje na wsi.

Z badań niemieckiego Instytutu Turystyki i Europejskiego Związku Turystyki na Wsi, wynika, że aż 35% obywateli niemieckich chciałoby odbyć swoje urlopy na wsi, a z tego 6% wprost w gospodarstwie wiejskim. Tego typu rodzaj turystyki pochwalają głównie rodziny           z dziećmi. Niemcy nie są już nawet w stanie zaspokoić tego wielkiego zainteresowania swoimi możliwościami.

Badania C. Robiglio Rizzo /1991/ przeprowadzone w Górnej Adydze wskazują na główne motywacje do uprawiania agroturystyki. Są to:

  • spokój – 88%
  • ucieczka przed warunkami miejskimi – 76%
  • proste życie, mniej sformalizowane – 54%
  • nowe doświadczenie dla dzieci – 50%
  • poznanie rolnictwa – 36%
  • chęć oszczędzenia na kosztach wypoczynku – 34%
  • zdobycie nowych doświadczeń – 28%
  • branie udziału w pracach rolnych – 14%.

Żaden natomiast respondent nie wypowiedział się, że uprawia agroturystykę z braku możliwości innego rodzaju wypoczynku w danej okolicy, a to znaczy, że wszyscy wybierają tę formę wypoczynku świadomie, a nie z konieczności.

Turystyka pielgrzymkowa wyznawców Judaizmu

Oceń tę pracę

kontynuacja pracy magisterskiej o turystyce pielgrzymkowej

Najstarszą aktualnie istniejącą religią monoteistyczną jest judaizm, ukształtowany w II wieku p.n.e. i wyznawany przez Żydów. Jest pierwszą religią Abrahamowi, związaną z Abrahamem, który uważany jest za protoplastę narodu izraelskiego. Wyznawcy tej religii są rozproszeni po całym świecie, lecz największą grupę stanowią mieszkańcy Izraela ok. 4,7 mln i Stanów Zjednoczonych ok. 5,6 mln. Fundamentem judaizmu jest wiara w jednego Boga będącego nie tylko stwórcą świata, lecz także jego stałym „nadzorcą”, czy też „opiekunem”. Bóg też zawarł z ludem Izraela wieczysty układ, obiecując ochronę i pomoc w zamian za podporządkowanie się jego nakazom.

W historii Narodu Wybranego przeważającą rolę odgrywały pielgrzymki i związane z nimi sanktuaria. Powstawały one przeważnie w miejscach, gdzie naturalne elementy krajobrazu wskazywały na istnienie a przede wszystkim na objawienie się Boga. Z biegiem lat centralnym i jedynym punktem pielgrzymek narodu stała się Świątynia Jerozolimska, która została doszczętnie zburzona. Po tym nieszczęsnym zdarzeniu izraelici zaczęli się gromadzić w domach modlitwy tzw. synagogach.

Tradycja pielgrzymowania wśród Żydów sięga czasów koczowniczych plemion, z których to wierzeń wywodzi się judaizm. W momencie kiedy głównym bogiem tych plemion został Jahwe, pielgrzymki nagle stały się powszechne. Centralnym ośrodkiem kultu została Jerozolima, w której budowano liczne świątynie. W Jerozolimie szczególne znacznie ma plac Świątyni, na którym wznosi się meczet Qubbet as-Sachra. Z miejscem tym związana jest tradycja biblijna, przyjęta zarówno przez judaizm jak i chrześcijaństwo. Zgodnie z nią, plac świątyni utożsamiany jest ze wzgórzem Moria, na którym Abraham miał złożyć ofiarę z własnego syna Izaaka. Również na tej górze Dawid umieścił Arkę Przymierza, namacalny dowód obecności Boga. W końcu to tu Salomon zbudował pierwszą świątynię w 969r.p.n.e. Jej ważną częścią było tzw. Święte Świętych, gdzie Arka Przymierza została złożona (Jackowski, 2003).

Ryc. 6. Ściana Płaczu w Jerozolimie

Ściana Płaczu lub przez niektórych zwany Mur Płaczu (przedstawiony na rycinie 6) to jedno z ważniejszych miejsc corocznych pielgrzymek Izraelitów do Ziemi Świętej. Są to pozostałości po dawnych murach herodiańskich, jakie otaczały swego czasu świątynię. Po spaleniu świątyni Żydzi licznie gromadzili się wokół świętej skały w celu jej opłakiwania, co pozostało do dnia dzisiejszego. Co roku dnia 6 sierpnia przybywają tu Żydzi dla uczczenia pamięci po tych smutnych wydarzeniach. Jest to najświętsze miejsce Izraelitów. Warto też wymienić mniej znane ośrodki judaizmu, położone także na terenie Ziemi Świętej, są to: Safes, Jerycho, Karmel, Kathisma, Meron, Hebron, góra Synaj.

Turystyka pielgrzymkowa – definicje, istota i cel

Oceń tę pracę

praca magisterska z 2010 roku

Pierwsze podróże podejmowane do miejsc świętych sięgają czasów prehistorycznych. Wyprawy o charakterze religijnym zachowały się w Starym Testamencie, hinduskich Wedach, czy Dziejach Herodota. Źródła te podają, że już w starożytnym Egipcie uroczystości religijne cieszyły się olbrzymią popularnością. Podróże podejmowane typowo turystycznie, w celu zaspokojenia ciekawości czy przyjemności datowane są dopiero na ok. 1500 r. p.n.e. Motywy religijne i poznawcze występowały także w imprezach kulturalnych i sportowych w starożytnej Grecji i Rzymie. Były to także formy kultu Bogów, jak np. igrzyska w Olimpii, Delfach, Koryncie, skupiające masę ludności. W czasach rzymskich wyprawy turystyczne zaczęły przeżywać prawdziwy rozkwit. Podróże obejmowały wtedy głównie zabytki architektury i sztuki, ciekawe miejsca przyrodnicze, miejsca walk, groby. Prawdziwa ekspansja turystyczna dotyczyła wspaniałych obiektów uznawanych za „siedem cudów” świata starożytnego.

Pielgrzymki do Ziemi Świętej odnotowały znaczny rozwój w okresie panowania Konstantyna . W 313 r. otworzył on drogę do pielgrzymowania przyznając chrześcijanom wolność kultu. Zapoczątkował się wtedy kult Chrystusa, odwiedzano miejsca związane z Jego

życiem, męką i zmartwychwstaniem (Jackowski, 2003).

„Etymologia pojęcia pielgrzymki sięga głębokiej starożytności. Grecki termin per-epi- demos (dosłownie cudzoziemiec, nie rezydent) stosowano do określenia pielgrzyma lub przygodnego podróżnego. Pierwotne słowo łacińskie peregrinus oznaczało osobę podróżującą przez obce kraje bądź nie mającą prawa obywatelstwa. Powstało ze złożenia dwóch wyrazów per-agros, oznaczającego tego, który idzie przez pole, poza miejscem swego zamieszkania, daleko od domu. Określenie peregrinatio oznacza pobyt poza krajem, wędrówkę, podróżowanie, zwiedzanie obcych krajów” (Jackowski, 2003, s.119).

„Pielgrzymka to odwiedzanie świętych miejsc w celu odbycia pokuty, złożenia Bogu podziękowania oraz przedłożenia prośby o potrzebne łaski. Wewnętrznym motywem pielgrzymki jest wiara w skuteczność modlitwy zanoszonej w sanktuariach” (Tworuschka, 2009, s. 31).

Uczestnika podróży pielgrzymkowych zwano homo viator. Słowo via z łacińskiego oznaczało drogę, ścieżkę, ulicę, gościniec, a czasem również i podróż. Natomiast zwrot viator, będący pochodnym od słowa poprzedniego wskazywał już na osobę podróżującą, wędrowca, posłańca, pielgrzyma.

Na migracje pielgrzymkowe składają się trzy komponenty: człowiek, przestrzeń i sacrum. Mieszczą się one w przestrzeni pielgrzymkowej, która jest jednorodna, z miejscem wyjścia i punktem docelowym pielgrzymki.

Migracje do miejsc kultu podejmowane są z różnych pobudek. Wyróżniono trzy główne motywy podróży religijnych ze względu na ich cel i sposób odbywania. Pierwszy wyłoniony motyw to podróże wyłącznie z pobudek religijnych, drugi – to motyw religijno- poznawczy, natomiast trzeci stanowią podróże poznawcze, wypoczynkowe i inne (Jackowski, 2003).

Głównymi cechami ruchu pielgrzymkowego jest sezonowość, uzależniona od kalendarza świąt religijnych będąca okazją do zorganizowania masowych pielgrzymek, motywacja religijna uczestników, nastawienie podróży i programu na jeden cel (miejsca święte). Ważnym elementem jednoczącym podczas takiej podróży jest też wspólny udział w wydarzeniach kulminacyjnych jakich jak: uroczysta liturgia, grupowe nabożeństwa w miejscu docelowym czy wędrówka po świętych miejscach.

Pielgrzymka to zatem modlitwa, spełnienie określonych rytuałów oraz wiara w cudowną moc uzdrawiania w takich miejscach. Do turystyki pielgrzymkowej zalicza się również spotkania z autorytetami i osobistościami reprezentującymi Kościół. Przykładem ostatnich lat były wizyty Papieża, które gromadziły tłumy pielgrzymów. Dyrektorium o pobożności ludowej i liturgii podaje następujące określenie: „Pielgrzymka to powszechna forma religijności, jest typowym wyrazem religijności ludowej, ściśle związanej z sanktuarium, którego istnienie stanowi element konieczny. Pielgrzym potrzebuje sanktuarium a sanktuarium pielgrzyma” (Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, n. 261-263).

Kodeks prawa kanonicznego przez sanktuarium rozumie: „Sanktuarium to kościół lub inne miejsce święte, do którego za aprobatą ordynariusza miejsca pielgrzymują liczni wierni, z powodu szczególnej pobożności” (KPK, 1983).

Pielgrzymki stanowią istotną formę przestrzennych przemieszczeń ludności. Ksiądz Maciej Ostrowski ujął to w następujących słowach: „człowiek „modląc się stopami” przemierza obszar między domem a miejscem świętym. Jego modlitwa nie jest zamknięta w ograniczonych murami świątyni. Rozciąga się na obszarze liczonym nierzadko setkami kilometrów. Dwa punkty: miejsce stałego zamieszkania i sanktuarium zakreślają obszar, w którym rozgrywa się święta czynność. Nie tylko określają przestrzenne rany, ale w pewnym sensie porządkują wszystko to, co składa się na nią. W tym obszarze rozgrywa się cały dramat spotkania z Bogiem i duchowej przemiany pątnika. Jest to, zatem przestrzeń liczona zarówno fizyczną, jak i duchową miarą” (Ostrowski, 2005, s. 265).