pisanie prac magisterskich, licencjackich, zaliczeniowych – Strona 3 – Prace dyplomowe z turystyki

Aktywny wypoczynek produktem zachodniej cywilizacji

Oceń tę pracę

Turystyka do naszego stulecia miała charakter elitarny, tylko osoby bardzo bogate, nie pracujące, miały wolny czas i pieniądze niezbędne na podróże poza najbliższe otoczenie i miejsce zamieszkania. Przykłady tego znaleźć można w każdej epoce. W czasach starożytnych bogaci Rzymianie podróżowali do kurortów nadmorskich w Grecji i Egipcie w celach poznawczych. W XVII wieku dzieci arystokratów podróżowały po Europie aby poszerzać swoją wiedzę, poznawać nowe miejsca i obyczaje innych krajów[1]. W wieku XVIII ważne i modne stały się podróże w celach zdrowotnych, do miejscowości bogatych w źródła wód mineralnych o właściwościach leczniczych. Przyjmuje się, że od roku 1945 turystyka przybiera charakter masowy, ma ona swoje korzenie w gwałtownych przemianach socjalnych i technologicznych XIX i XX wieku. Rewolucja przemysłowa w Wielkiej Brytanii stworzyła nową, zamożniejszą klasę ludzi pracujących, mogących sobie pozwolić na podróże dla przyjemności. Zwiększyła się również ilość czasu wolnego, który można było przeznaczyć na podróże, dzięki wprowadzeniu świąt publicznych, oraz dzięki nowym regulacją prawnym, wprowadzającym po raz pierwszy płatne urlopy. W tym samym czasie postęp naukowy i technologiczny umożliwił wprowadzenie szybszych i stosunkowo tanich form transportu.

W dzisiejszych czasach turystyka masowa odnosząca się zarówno do wielkiej liczby uczestników ruchu turystycznego jak i charakteru oferty turystycznej jest zjawiskiem występującym w większości krajów na świecie i jest najbardziej popularną formą turystyki w ogóle. Niezależnie jednak od silnych trendów rozwoju turystyki egalitarnej w krajach wysoko zindustrializowanych, już w latach 80-tych zauważono, iż w swojej obecnej postaci turystyka masowa przynosi więcej szkód niż korzyści. Przez uczestnictwo ogromnych rzesz turystów w różnych formach turystyki popularnej dochodzi do szeregu negatywnych zjawisk zwłaszcza do degradacji środowiska naturalnego oraz jest źródłem wielu dysfunkcji dla samych turystów, przykładem mogą być zatory na autostradach i przejściach granicznych w okresie urlopowym.

Dlatego też od lat trwają wysiłki dla znalezienia innej „alternatywnej” do masowej formy wypoczynku. Modne określenie w drugiej połowie XX wieku „turystyka alternatywna” oznaczało próbę znalezienia i upowszechnienia rozsądnych, innych możliwości, odmiennych w stosunku do przeważających dotychczas szablonowych form turystyki masowej opartej na formule „trzech s” zawierającej wiele dysfunkcji[2]. Jest to turystyka oparta na motywach krajoznawczych, uprawiana w małych, często nieformalnych grupach, także indywidualna turystyka trudna, wymagająca gruntownego przygotowania, odporności psychicznej, wysiłku umysłowego i nierzadko fizycznego. Z czasem turystykę alternatywną zastąpiło bardzo powszechne obecnie pojęcie „turystyki aktywnej”.

Turystyka aktywna będąca we wszystkich swoich formach nośnikiem wartości poznawczych i wychowawczych znalazła wielu zwolenników, miłośników i pasjonatów, stała się uznanym a nawet zalecanym antidotum na czynniki zagrażające zdrowiu i życiu człowieka w warunkach współczesnej cywilizacji i sposobem walki z pojawiającymi się wraz z industrializacją chorobami cywilizacyjnymi. Należy jednak zaznaczyć, iż turystyka aktywna nigdy nie zdominuje popularnych form masowych i jest skazana jedynie na rolę uzupełniająca. Tak też należy na nią patrzeć i takie jej stawiać wymagania. Należy rozwijać turystykę aktywną dla uatrakcyjnienia oferty, aby dać szerszą możliwość wyboru rodzaju wypoczynku, aby nauczyć wrażliwości w obcowaniu z naturą i z drugim człowiekiem. Wypada jednak dodać, że turystyka, w tym turystyka aktywna nie jest celem samym w sobie. Jest sposobem życia współczesnego człowieka. Jest drogą, środkiem dochodzenia do różnych celów i osiągania różnych wartości przez jednostki i grupy.

[1] R. Davidson: Turystyka. Polska Agencja Promocji Turystycznej, Warszawa 1996, s. 5.

[2] T. Łobożewicz, R. Kogut: Turystyka aktywna. Turystyka kwalifikowana. Zbiór materiałów poknonferencyjnych, Warszawa 1999, s. 13.

Turystyka pielgrzymkowa – Jasna Góra

Oceń tę pracę

W czasie pierwszego rozbioru Polski w 1772r. Częstochowa znalazła się w zasięgu Prus, a po 1815r. w Cesarstwie Rosyjskim. W czasie zaborów Jasna Góra była ciągle licznie odwiedzana przez pielgrzymów, którzy przybywając z różnych zaborów ofiarowywali symboliczne wota w postaci krzyży, medalików, biżuterii. 15 sierpnia 1900r. spłonęła wieża klasztoru, odbudową zajęto się rok później. Projektu nowej wieży dokonali Stefan Szyller i Józef Pius Dziekoński. Budowa została ukończona w 1906r., a wieża przypominała w zupełności poprzednią z tą różnicą, że na szczyt nowej prowadziły metalowe schody. Jest ona czynna i wykorzystywana do dziś. Trzy lata po odbudowie wieży miał miejsce kolejny rabunek i stracono dwie złote korony papieskie wraz z perłową sukienką zdobiącą obraz Maryi. Papież Pius X podarował, więc nowe korony na Jasną Górę, koronując je 22 maja 1910r. Koronacja miała charakter podobnej uroczystości jak ta z 1717r., pokazano obraz wszystkim przybyłym wiernym wynosząc go poza mury klasztoru. Podczas pierwszej wojny światowej klasztor funkcjonował dość spokojnie będąc podległym Niemcom, a później Austriakom do końca wojny. Wybuch drugiej wojny światowej przyniósł ciężkie czasy dla wszystkich obywateli polskich, a klasztor znalazł się w obrębie tzw. Generalnej Guberni. Do stycznia 1945r. połowę klasztoru zajmowało niemieckie wojsko, które zakazało odbywania pielgrzymek. Rodacy jednak mimo zakazu odbywali nocne wyprawy pod klasztor nie zważając na grożące im niebezpieczeństwo.

Po zakończeniu działań wojennych sanktuarium zaczęło powracać do swych łask, choć nie było to łatwe na panujący w Polsce totalitaryzm. Duże starania do powrotu świadomości moralnej wśród narodu zrobił ks. Prymas Kard. Stefan Wyszyński. Dnia 26 sierpnia 1956r. właśnie za jego sprawą w trzysetną rocznicę ślubów Jana Kazimierza odbyły się nowe śluby narodu. Uczestniczyło w tej uroczystości około miliona osób, przywróciło to tradycje pielgrzymowania do tego szczególnego miejsca. To właśnie w tym miejscu odbyła się ceremonia Tysiąclecia Chrztu Polski, na którą z przyczyn władz komunistycznych nie dotarł papież Paweł VI. W czerwcu 1979r. przybył tu z pielgrzymką nowo wybrany papież Polak Jan Paweł II. W historii klasztoru była to pierwsza tego typu wizyta najwyższej głowy kościoła. Oczywiście na tej jednaj wizycie się nie skończyło, papież był tu jeszcze w latach: 1983, 1987, 1991, 1997 i 1999. Jasna Góra obchodziła w 2005r. jubileusz 350-lecia obrony przed Szwedami, z tego tytułu odbyły się tu liczne inscenizacje i widowiska upamiętniające te wydarzenia (Mazur, 2009).

Cały kompleks zabudowań sanktuarium powstawał w różnych okresach, najstarsze budowle datuje się na XV w. i są to: bazylika, kaplica Matki Boskiej i zakrystia. Bazylika stanęła na miejscu znajdującego się tam wcześniej kościoła pw. Znalezienia Krzyża Świętego i Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Kościół wybudowany na początku XV w. był jednonawowy z wydłużonym prezbiterium, za sprawą paulinów przebudowano go poprzez dobudowanie trójnawowego korpusu z bogatym wnętrzem oraz organami. Rycina 11 przedstawia wnętrze tej bazyliki.

Ryc. 11. Wnętrze bazyliki jasnogórskiej

Dzisiejsza bazylika to uroczy przykład architektury barokowej. Powstawała ona w latach 1692-1695 i 1706-1728, wnętrze pokrywają freski Karola Dankwarta. Tytuł bazyliki mniejszej uzyskała w 1906 roku. Jej wymiary są imponujące, ma 46m długości, 21m szerokości i 29m wysokości. W ołtarzu głównym przedstawione jest późnogotyckie

Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny autorstwa Jakuba Antoniego Buzziniego.

Obraz Matki Boskiej Częstochowskiej trafił najpierw do pierwotnej świątyni, która jednak okazała się za mała ze względu na przybywające rzesze pielgrzymów. Król Władysław Jagiełło wraz z małżonką postanowił wybudować tam gotycką kaplicę. Jest ona oddzielona od reszty świątyni gdańską kratą z 1644r. za którą znajduje się cudowny, hebanowy ołtarz barokowy, ufundowany przez Jerzego Ossolińskiego. Centrum stanowi obraz Matki Boskiej za srebrną zasłoną z 1673r. (Czepliński, 2002).

Trzecim najstarszym fragmentem klasztoru jest zakrystia, powstała w poł. XVII w. Została ona zaadaptowana także na skarbiec będący na piętrze, a dolna część zakrystii jest umeblowana z zdobiącymi ją freskami. W kolejnych latach budowano dalsze pomieszczenia jak: skarbiec, biblioteka, refektarz, sala rycerska, kaplica pamięci narodu, muzeum 600-lecia, golgota jasnogórska, bastion św. Rocha, droga krzyżowa. Sala rycerska wykorzystywana jest często na prezentacje różnych wystaw, a także jest tam umieszczona kopia obrazu Matki Bożej z opisem historii obrazu autorstwa Anny Szyszko Bohusz-Szymborskiej. Rycina 12 prezentuje salę rycerską podczas wystawy Andrzeja Winiarza poświęconej pamięci Jana Pawła II we wrześniu 2009 roku.

Ryc. 12. Sala rycerska

Biblioteka zbudowana w XVIII w. posiada unikalne dokumenty historyczne i bogaty księgozbiór, łącznie ok. 13 tysięcy starodruków. Skarbiec powstał w latach 1649-1653 i zgromadzone są w nim wyroby sztuki złotniczej, broń, trofea wojenne. Najbardziej charakterystycznym punktem sanktuarium jest górująca nad klasztorem smukła wieża. Ma ona 106m i 30cm wysokości i jest drugą po Licheniu wieżą w Polsce (Mazur, 2009).

Obecna wieża prezentuje architektonicznie styl barokowy, składa się z dwóch części i jest już piątą wieżą stawianą w tym miejscu. Szczyt to część dobudowana w początku XX w. natomiast dolna część postawiona została w 1714 roku. We wieży umiejscowiony jest zegar i 36 dzwonów i dzwonków, wykorzystywanych w zależności od różnych okresów liturgicznych i uroczystości. Na środkowej kondygnacji wieży ustawione są figury świętych: Pawła, Floriana, Kazimierza i Jadwigi. Najwyższa piąta kondygnacja na którą prowadzi 516 schodów także ozdobiona jest posągami świętych związanych z kościołem: Leona Wielkiego, Grzegorza z Nazjanzu, Augustyna i Ambrożego. Szczyt wieży to palący się w nocy krzyż symbolizujący to miejsce święte, kruk z bochenkiem chleba w dziobie oraz chorągiewka z imieniem Najświętszej Marii Panny. Rycina 13 prezentuje widok wieży klasztornej od strony wejścia do klasztoru jasnogórskiego (Jackowski, 1998).

Ryc. 13. Brama im. Jana Pawła II z wieżą klasztorną w tle

Kaplica pamięci narodu umiejscowiona została w XVII – wiecznej dzwonnicy, jest to miejsce pamięci zmarłych, którzy oddali swoje życie w obronie ojczyzny. Można tam znaleźć tablice pamięci narodowej, urny z ziemią zroszoną krwią poległych powstańców, robotników, żołnierzy pierwszej i drugiej wojny światowej, żołnierzy AK, poległych w obozach czy więzieniach, a także urna z księdzem Jerzym Popiełuszką. Miejsce to zostało poświęcone 3 maja 1989roku. W 1982r. w celu upamiętnienia 600-lecia istnienia zakonu paulinów, a także obecności cudownego obrazu Matki Boskiej utworzono w dawnej drukarni – muzeum. Znajdują się tam wszystkie pamiątki z działalności paulinów, kolekcja obrazów, trzy sukienki obrazu Matki Bożej, a także dokumenty fundatorów klasztoru, czy wota więźniów obozów koncentracyjnych, Lecha Wałęsy i wielu innych. Warto wspomnieć także o Bastionie św. Rocha stanowiącym część twierdzy jasnogórskiej. To właśnie tam od maja 2006 roku umieszczono ekspozycje mające również charakter pamiątkowy. Bardzo bogato wyposażone wnętrza zawierają głównie wota powstałe w niepodległej Polsce, do okresu ok.1795roku. Stanowią one zabytkową broń, cenne wyroby orientalne – głównie tureckie, trofea bitwy pod Wiedniem, zabytkową monstrancję, szable Batorego i Żółkiewskiego, wiele innych równie cennych. Prace w obrębie bastionu trwają cały czas i planowane jest kolejne zagospodarowanie tego miejsca pod sale wystawowe pt. „Bóg, Honor, Ojczyzna. Niewola Polaków, martyrologia, narodowe zrywy z XIX i XX w. po czasy NZSS Solidarność” i inne będące symbolem polskości i wiary. Warto udać się w to miejsce, które cały czas jest modernizowane i udostępnia nowe warte zobaczenia symbole narodowe (Kubajak, 2004).

Droga krzyżowa na Jasnej Górze została utworzona w parku w latach 1900-1913 według projektu Stefana Szyllera. Figury przy stacjach wylane zostały z brązu ręką Piusa Welońskiego. Tradycją jest już fakt, iż właściwie każda grupa przybyłych pielgrzymów bierze czynnych udział w drodze krzyżowej na wałach sanktuarium (Jackowski, 1996). Rycina 14 prezentuje XIV stacje drogi krzyżowej na Jasnej Górze.

Ryc. 14. Jedna ze stacji drogi krzyżowej

Większość najważniejszych miejsc na Jasnej Górze została scharakteryzowana w powyższym tekście lecz warto mieć obraz całego kompleksu jaki stanowi to wyjątkowe miejsce. Poniższa rycina 15 w pełni ukazuje rozkład przestrzenny poszczególnych elementów sanktuarium.

Ryc. 15. Plan sanktuarium jasnogórskiego

Z planu jasno wynika, w jakich okresach historycznych powstawały poszczególne budynki klasztoru. Literami dużymi i małymi właściwie całego alfabetu wyróżniono zabudowania, są to: A – Brama Lubomirskich; B – Brama Matki Boskiej Królowej Polski; C – Brama Matki Boskiej Bolesnej; D – Brama wałowa(Jagiellońska); E – Sala Maryjna; F – Bastion królewski(Potockich); G – pomnik o. Augustyna Kordeckiego; H – Skarbiec; I – Ołtarz przed szczytem; J – Bastion św. Trójcy(Szaniawskich); K – Pomnik Jana Pawła II; L – Bastion Morsztynów; M – Brama Jana Pawła Il(wjazdowa); N – Bastion św. Barbary(Lubomirskich); O – Domy Muzykantów; P – Wieczernik; R – Wirydarz; S – Kaplica Jabłonowskich(kaplica Serca Pana Jezusa); T – Kaplica Denhoffów(kaplica św. Pawła Pierwszego Pustelnika); U – Wejście na wieżę; V – Kaplica św. Antoniego; W – Pokoje Królewskie; X – Bazylika; Y – Zakrystia; Z – Kaplica MB Częstochowskiej; a – Sala Rycerska; b – Wirydarz klasztorny; c – Refektarz i biblioteka; d, e – Klasztor; f – Studnia; g – Muzeum 600-lecia; h – Arsenał; i – Dziedziniec gospodarczy; j – Dziedziniec główny; k – Pomnik Stefana kard. Wyszyńskiego.

Klasztor na Jasnej Górze jest przykładem stosownego zagospodarowania terenu pod obiekt masowej turystyki religijnej. Ruch pielgrzymkowy do tego miejsca staje się już zbyt intensywny i można mówić w tym wypadku o trudnościach wynikających z nasilenia odwiedzin turystów. Brak tu miejsca na kontemplację i przeżycia stricte religijne, wiele jest wizyt pod kątem krajoznawczym. Do klasztoru udają się oczywiście rzesze pielgrzymek, ale także sporo osób indywidualnych, które spędzają zaledwie chwilę na modlitwie, a resztę czasu poświęcają na eksploatowanie atrakcji kulturowych tego miejsca. Tłumie przybywający pielgrzymi są wręcz przeszkodą w modlitwie i chwili wytchnienia, która jest tak potrzebna we współczesnym świecie. Mało jest w tym wszystkim miejsca na refleksję, zastanowienie się nad sobą.

Położenie Jasnej Góry na wzgórzu, w ramach Częstochowy, podnosi majestatyczność tego miejsca. Obiekt jest widziany już z wielu kilometrów, a tym samym sieć dróg sprzyja dobrej komunikacji. W tym momencie warto przytoczyć trochę danych odnośnie pielgrzymek przybyłych do tego miejsca. Większość pątników zatrzymuje się w domu Pielgrzyma, który oferuje aż 650 miejsc. Jeśli jest to ilość niedostateczna cały plac pod klasztorem może służyć jako pole namiotowe. Taki widok jest szczególnie obecny w miesiącach lipiec, sierpień, kiedy jest największe natężenie pielgrzymek. Naprzeciwko sali Kordeckiego zlokalizowany jest punkt opieki medycznej. Przed sanktuarium zbudowane zostały trzy olbrzymie parkingi, przygotowane dla różnych pojazdów, są one bezpłatne, ale można ofiarować jakąś kwotę na rzecz sanktuarium. W obrębie całego kompleksu klasztornego pielgrzymi mają do dyspozycji punkty gastronomiczne, jak chociażby herbaciarnia „Claramontana” (Sochaczewski, 2007).

Ruch pielgrzymkowy na Jasną Górą ciągle odnotowuje wzrost i przyciąga coraz różniejsze grupy pielgrzymkowe. Najwięcej pieszych pielgrzymek odnotowanych jest w miesiącu sierpniu. Fakt ten wynika z uroczystości wniebowzięcia NMP dnia 15 sierpnia, a także z świętem Matki Bożej Jasnogórskiej 26 sierpnia. Na Jasną Górę przybywają pątnicy z całej Polski mając do dyspozycji ponad 50 szlaków, wiodących bocznymi drogami. Warto zauważyć, iż pielgrzymowanie piesze rządzi się już innymi prawami jak te z kilku lat. Pielgrzym ma do dyspozycji: telefon komórkowy, aparat cyfrowy, mikrofon bezprzewodowy, GPS, laptop z podłączonym Internetem. Zmieniające się trendy obejmują, zatem także ruch pielgrzymkowy, co oczywiście znacznie ułatwia piesze wędrówki (Newsweek, 2006, nr 33).

Pielgrzymki autokarowe i kolejowe rozkładają się już bardziej równomiernie i ich przebieg zależy od organizatorów pielgrzymki. Łącznie przyjezdnych autokarem jest ok. 30% ogółu, duże znaczenie ma tu coroczna pielgrzymka Radia Maryja. Pielgrzymki odbywane są także z wykorzystaniem innych środków transportu od samochodów, rowerów aż po rolki. Na znaczeniu zyskuje w tym wypadku auto, które umożliwia indywidualny, nieuzależniony od nikogo transport, tak podróżuje ok.7% ogółu. Ciekawą pielgrzymką była Pielgrzymka Motocyklistów 15 kwietnia 2007, która połączyła w siły aż 12 tysięcy osób. Biorąc pod uwagę pielgrzymów zagranicznych najczęściej przybywają do nas Amerykanie, Niemcy, Francuzi, Włosi, Hiszpanie i Austriacy. Odwiedziny turystów zagranicznych odbywają się w rozłożeniu na miesiące od maja do września (Jackowski, 1996).

Czasopisma

Nasza Arka, 2002, nr 7

Nasza Arka, 2002, nr 11

Nasza Arka, 2003, nr 4

Nasza Arka, 2006, nr 10

Newsweek, 2006, nr 33

Agroturystyka w Europie

Oceń tę pracę

W Europie opisywana forma wypoczynku na wsi jest bardzo popularna. W naszym kraju od niedawna wprowadzana jest na większą skalę, co wiąże się poszukiwaniem nowych miejsc pracy na wsiach, aktywizacją gospodarczą terenów wiejskich, stwarzaniem dodatkowych miejsc noclegowych na obszarach o intensywnym ruchu turystycznym (np. Karpaty) lub stwarzaniem oferty gościnnej na obszarach, gdzie pomimo atrakcji przyrodniczych i kulturowych (np. opisywany powiat jędrzejowski) rolnictwo, a nie turystyka jest funkcją wiodącą. Poza dużymi centrami turystycznymi agroturystyka w Polsce jest wciąż mało popularna. Być może wiąże się to z istniejącym od lat stereotypem wsi, która pełni wyłącznie funkcję rolniczą – służy do produkcji żywności, a jednocześnie jest zaniedbana, zanieczyszczona i biedna.

Liczne opracowania naukowe wskazują, że turystyka rozwijana na terenach wiejskich przez lokalną ludność może przynosić dochody i prowadzić do poprawy warunków życia rolnika, oraz do rozwoju ekonomicznego wsi. Tak więc z punktu widzenia rolnika tego typu turystyka jest w środowisku wiejskim zjawiskiem korzystnym i pożądanym.
W Polsce od kilkunastu lat podkreśla się konieczność wielofunkcyjnego rozwoju obszarów wiejskich poprzez m.in.:
– tworzenie na wsi nowych szans poprzez modernizację i poprawę struktury rolnictwa, tworzenie miejsc pracy w przetwórstwie, przemyśle, usługach, handlu, w gałęziach związanych z otoczeniem rolnictwa oraz walorami przyrodniczymi i krajoznawczymi wsi,
– zorientowanie zmian w rolnictwie na procesy przyszłościowe wynikające z aktualnych zmian w polityce rolnej Unii Europejskiej oraz w handlu światowym,
– rozwój infrastruktury społeczno-gospodarczej, spółdzielczości, izb rolnictwa, systemu giełd, telefonizacja, budowa i modernizacja dróg oraz inne działania poprawiające jakość życia na wsi,
– rozwój badań naukowych i doradztwa rolniczego,
– wykorzystanie naturalnych walorów wsi.
Należy podkreślić, że koncepcja wielofunkcyjnego rozwoju wsi została sprawdzona w krajach Europy Zachodniej. Powodzenie tej koncepcji na polskiej wsi zależy od zrozumienia nowej filozofii rozwoju. Jej istota sprowadza się do znalezienia przez każdy region własnej roli, najlepiej wykorzystującej jego uwarunkowania lokalne oraz wyzwolenia przez niezbędne reformy aktywności samorządów terytorialnych i społeczności wiejskiej. Dla wielu obszarów wiejskich właśnie turystyka może być czynnikiem aktywizacji gospodarczej, a dla mieszkańców wsi uzupełniającym źródłem dochodu. Turystyka wymusza niejako rozwój infrastruktury lokalnej, wzrost kultury i jakości życia samych mieszkańców, kształtuje dążenie do zdobywania uzupełniania wykształcenia oraz stwarza szansę na rozwój nowych zawodów. To wszystko powoduje, że turystyka uważana jest za ważny czynnik rozwoju gospodarczego wsi.

W części pierwszej niniejszego opracowania zaprezentowany zostanie potencjał turystyczny powiatu jędrzejowskiego, zarówno pod kątem walorów przyrodniczych oraz możliwości wypoczynku na wsi, jak i walorów pozaprzyrodniczych. Część druga poświęcona będzie przykładom rozwiązań w dziedzinie turystyki w krajach europejskich i w Polsce. Na koniec przedstawione zostaną konkretne propozycje rozwiązań dla rozwoju turystyki w powiecie jędrzejowskim. Dodatkowe informacje, opisujące stan zaplecza turystycznego oraz firm działających w sektorze turystycznym przedstawione zostały w Profilu Społeczno Gospodarczym Powiatu Jędrzejowskiego (rozdział 10 i 13), Analizie i ocenie instytucji otoczenia gospodarczego dla powiatu jędrzejowskiego (rozdział 4).
Konkluzja:
Uwypuklenie agroturystyki, jako jednej z istotnych form działalności gospodarczej na wsi dającej szansę na aktywizację gospodarczą wsi i pozytywne zmiany społeczne przy zachowaniu tradycyjnego modelu zasadniczej działalności ekonomicznej, będącej zresztą wraz z istniejącymi walorami przyrodniczymi i kulturowymi podstawą rozwoju turystyki na terenie powiatu jędrzejowskiego.
Rolniczy profil gmin powiatu jędrzejowskiego skłania do konkluzji, że turystyka, a zwłaszcza turystyka związana ściśle z rolnictwem, czyli agroturystyka, może być niewątpliwie szansą rozwoju ekonomicznego powiatu. Uzmysłowić sobie jednak należy, iż proces tworzenia produktu turystycznego będzie trwał co najmniej kilka lat i składać się będzie musiał z kilku etapów (faz rozwoju turystyki).

We wstępnym etapie – tzw. prefazie rozwoju turystyki należy zadać sobie wiele istotnych pytań dotyczących potencjału regionu i potencjału ludzkiego, oceny rynku turystycznego (cech spodziewanej klienteli), ekonomicznych i społecznych skutków wprowadzenia turystyki, wreszcie należy zastanowić się nad sposobami i metodami jej wprowadzania. Niniejsza ekspertyza jest właśnie pierwszym z szeregu działań, które należy przedsięwziąć na drodze do zamierzonego celu.
1. Niezmiernie ważnym czynnikiem jest określenie potencjału regionu:

możliwości rolniczych gminy (poziomu rolnictwa tradycyjnego i rozwijania nowych kierunków produkcji rolnej, możliwości wprowadzenia np. rolnictwa ekologicznego, warunków, po których spełnieniu rolnictwo może podnieść swoją wydajność),
możliwości rozwoju rzemiosła lokalnego (możliwości świadczenia usług związanych z budową obiektów noclegowych i w ogóle obiektów infrastruktury turystycznej, produkcją towarów mogących przyciągnąć uwagę turystów),
problemów komunikacyjnych (sieć drogowa, stan dróg i ich utrzymanie w sezonie zimowym, obwodnice, parkingi, transport publiczny, możliwości wprowadzenia transportu turystycznego, w tym ekologicznego, np. bryczki latem, sanie zimą; łodzie lub tratwy na Nidzie, sieć telekomunikacyjna),
możliwości wynajmowania pokoi dla turystów w domach rolników oraz świadczenia przez nich innych usług, w tym informacyjnych, gastronomicznych
możliwości wypoczynku w gminie (wędkowanie, kajakarstwo, zbieranie płodów leśnych, wypoczynek społeczno-kulturalny, związany z poznawaniem dziedzictwa historycznego i kulturowego regionu),
określenie zasobów i rezerw oszczędności regionu oraz jego mieszkańców w celu samofinansowania inwestycji turystycznych, kwestie pożyczek i kredytów na rozwój inwestycji, kwestie współpracy z np. gminami (powiatami) sąsiednimi lub w ramach organizacji turystycznych, problem udziału władz lokalnych
chęć mieszkańców do podejmowania działań w zakresie obsługi ruchu turystycznego.

2. Kolejna ważna grupa problemów, na które należy poszukać odpowiedzi, to ekonomiczne i społeczne skutki wprowadzania turystyki oraz przekształcenia środowiska przyrodniczego i krajobrazów rolniczych (skutki przyrodnicze). Oprócz zatem zdefiniowania celu wprowadzanych zmian i nowych tendencji należy poznać również możliwe skutki uboczne podejmowanych działań, w tym głównie celu, aby uzyskane w ten sposób pole decyzyjne było jasno i precyzyjnie określone.

3. I wreszcie wybór sposobów i metod wprowadzania turystyki:
– określenie grupy mieszkańców zainteresowanych zagospodarowaniem turystycznym wsi (wynajem kwater, gastronomia, rzemiosło),
– zidentyfikowanie potencjalnych przeciwników nowych zamierzeń oraz osób niezdecydowanych w celu ukierunkowania akcji promocyjnej i wyjaśniającej,
– odpowiednie kształtowanie cen za usługi turystyczne – korzystanie z fachowego doradztwa, wykorzystanie doświadczeń innych – nawiązanie współpracy z innymi gminami/powiatami, już zaangażowanymi w agroturystykę oraz z organizacjami zrzeszającymi podmioty agroturystyczne,
– określenie grup społecznych turystów, dla których region przygotowuje ofertę wypoczynkową (np. kolonie letnie, zielone szkoły – dzieci i młodzież, wypoczynek rodzinny, osoby zainteresowane turystyką poznawczą, osoby starsze, kuracjusze z pobliskich uzdrowisk Buska i Solca, turyści tranzytowi) i ustalenie bieguna rozwoju, mającego za zadanie być wizytówką gminy i zarazem być lokomotywą jej rozwoju (np. miasto Jędrzejów z Muzeum Zegarów, Nagłowice z dworem Mikołaja Reja),
– ustalenie źródeł wsparcia finansowego i doradczego dla rolników zainteresowanych przystosowaniem swoich gospodarstw do potrzeb turystyki,
– przewidzenie zakresu i form udziału powiatu w rozwoju turystyki na jej obszarze (elastyczne operowanie dostępnymi gminom mechanizmami ekonomicznymi stymulującymi oczekiwane zachowania jej mieszkańców – podatki lokalne, zwolnienia podatkowe, udział finansów gminnych w przedsięwzięciach ułatwiających rozwijanie turystyki – telekomunikacja, sieć sanitarna, promocja, pomoc organizacyjna i prawna).

Walory turystyczne wypływające z funkcji rolniczej

Oceń tę pracę

Walory te to przede wszystkim możliwość wypoczynku i rekreacji w krajobrazach wiejskich, w gospodarstwach agroturystycznych, a w związku z tym:

możliwość podpatrywania pracy rolnika lub nawet pomagania przy nieskomplikowanych pracach gospodarskich, np. grabienie siana, plewienie ogródka warzywnego czy zbiór owoców,
możliwość zapoznawania dzieci ze zwierzętami gospodarskimi (z wywiadów, które prowadziłam w gospodarstwach agroturystycznych na terenie gminy Uście Gorlickie wynika, iż zapoznawaniem dzieci ze zwierzętami gospodarskimi zainteresowani są np. Holendrzy. Dzieci pochodzące z dużych miast lepiej znają zwierzęta egzotyczne, które mogą często oglądać w ogrodach zoologicznych, niż kury, kaczki, króliki, czy świnie),
możliwość uprawiania wędrówek pieszych, rowerowych, konnych na obszarach o ekstensywnym zagospodarowaniu i użytkowaniu turystycznym (lasy, rzeki, cisza i spokój, brak zatłoczonych centrów turystycznych, okazja do samodzielnego planowania wycieczek),
możliwość spożywania posiłków ze zdrowej żywności wyprodukowanej na terenie gospodarstwa,
możliwość zakupu u rolników mleka, sera, jaj, miodu, owoców i warzyw oraz innych produktów z gospodarstwa,
dodatkowym walorem rolniczym jest dobrze rozwinięte w gminie sadownictwo,
możliwość zapoznawania się z kulturą ludową obszaru, obyczajami, obrzędami, tradycyjnymi obchodami świąt, a także okazja do zakupu pamiątek regionalnych – produktów miejscowego rzemiosła, podpatrywanie pracy rzemieślników.

Zainteresowanie turystyką na obszarach wiejskich jest od wielu lat bardzo duże, zwłaszcza w wysoko uprzemysłowionych i zurbanizowanych krajach zachodnioeuropejskich. Tam już dość dawno turyści dostrzegli, że wyjeżdżając na wypoczynek stoją w korkach na drogach, a w ośrodkach turystycznych napotykają na zatłoczenie, zaśmiecenie i hałas, a przecież właśnie od tego pragnęli uciec, opuszczając miasto. W przypadku Polski obserwować można podobne zjawiska, szczególnie na obszarach tradycyjnie turystycznych (np. Tatry, wybrzeże Bałtyku), a dodatkowym minusem są wysokie ceny oferowanych tam usług turystycznych.

W skład powiatu jędrzejowskiego wchodzi 9 gmin, w przeważającej mierze o charakterze rolniczym. W strukturze użytkowania ziemi dominują grunty orne.

Uprawia się tu zboża (gm. Jędrzejów, Sędziszów, Oksa) ziemniaki (gm. Sędziszów, Wodzisław), rośliny motylkowe, rzepak (gm. Jędrzejów, Wodzisław, Nagłowice), tytoń (gm. Nagłowice, Jędrzejów), hoduje bydło (gmina Wodzisław, Sędziszów), trzodę chlewną (gm. Sędziszów, Oksa, Nagłowice, Jędrzejów) drób (gm. Oksa, Jędrzejów). Ponadto gm. Wodzisław słynie z produkcji zdrowej żywności, w gminie Słupia rozwinięte jest sadownictwo. Szczególnie korzystne tereny do uprawy zdrowej żywności, warzyw, ziół, upraw pod szkłem i osłonami posiada gmina Imielno.

Atrakcyjność turystyczna miejscowości i regionu

Oceń tę pracę

Atrakcyjność turystyczna miejscowości czy regionu jest pojęciem złożonym. Oprócz istniejących obiektywnie warunków środowiskowych, tak w sensie przyrodniczym, jak i społeczno-ekonomicznym, dużą rolę w jej ocenie odgrywa subiektywny czynnik psychologiczny.

Atrakcyjność turystyczną należy rozpatrywać kompleksowo, gdyż decydują o niej walory turystyczne, dostępność komunikacyjna oraz podaż usług związanych z zagospodarowaniem obszarów odwiedzanych. Jest więc ona pojęciem integrującym elementy, które stanowią podstawę rozwoju ruchu turystycznego, tzn. walory turystyczne, z warunkami zaspokajania potrzeb tego ruchu w postaci odpowiednio wykształconej infrastruktury turystycznej (technicznej i społecznej).

Walory turystyczne regionu stanowi zespół elementów środowiska naturalnego oraz elementów pozaprzyrodniczych, które są przedmiotem zainteresowań turysty. Biorąc pod uwagę motywy, jakimi kieruje się turysta walory turystyczne można podzielić na:

wypoczynkowe, pozostające w ścisłej zależności od warunków środowiska naturalnego,
specjalistyczne, które stanowi zespół cech środowiska naturalnego umożliwiający uprawianie różnych form turystyki kwalifikowanej,
krajoznawcze, które obejmują osobliwości przyrodnicze (rezerwaty biosfery, parki narodowe, rezerwaty, obszary chronionego krajobrazu, pomniki przyrody itp.) i elementy kultury materialnej i duchowej, czyli: walory stworzone przez człowieka jak np. np. różnorodne muzea, walory dziedzictwa kulturowego (pomniki i grupy budynków o wybitnej wartości z punktu widzenia historii, sztuki lub nauki oraz miejsca o wybitnej uniwersalnej wartości z historycznego, estetycznego, etnologicznego lub antropologicznego punku widzenia – konwencja UNESCO o ochronie światowego dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego z 1972 r.).
zabytkowe założenia urbanistyczne
parki tematyczne.