przykładowa praca magisterska
Pośród krajów, które najbardziej zaangażowały się w rozwój turystyki na wsi wyróżnia się Francja. W tym kraju problem upadku wsi zaowocował powstaniem w roku 1955 pierwszej organizacji zajmującej się świadczeniem przez gospodarzy usług turystycznych na wsi. Organizacja ta Fédération nationale des Gîtes de France, pozostaje również dziś najważniejszą wśród innych tego typu, posiadając ponad 30 000 członków. Celem jej jest:
- rozwijanie oferty turystycznej opartej na przesłankach wynikających z „Karty kwater prywatnych Francji” (Charte des gîtes de France),
- nadawanie kategorii kwaterom (w skali 3- stopniowej),
- kontrolowanie wprowadzenia w życie zasad „Karty” i użytkowanie znaku „Gîtes de France”,
- dbanie o utrzymanie właściwych stosunków z władzami publicznymi,
oraz:
- zapewnienie promocji turystyki (dystrybucja przewodników regionalnych i ogólnokrajowych),
a także:
- usługi rezerwacji miejsc.
Wiejska kwatera prywatna (gîte rural) to dom lub lokal wyposażony we własne sprzęty, usytuowany blisko wsi lub gospodarstwa, zaopatrzony we wszystko, co jest potrzebne do życia.
Francja oprócz tego, że była pierwszym państwem, które wzięło w swoje ręce inicjatywę w dziedzinie agroturystyki, jest także tym, które wciela w życie najróżniejsze formy oferty gościnnej: oprócz kwater prywatnych gîtes, również:
- pokoje zaadaptowane w budynkach mieszkalnych gospodarstwa (chambres d´hôtes),
- różne typy kempingów o zróżnicowanej pojemności,
- gospodarstwa rolne oferujące usługi gastronomiczne (fermes – auberges),
- małe wiejskie hoteliki i pensjonaty rodzinne z cenami obejmującymi wszystkie usługi – „wszystko razem” (auberges rurales i logis de France),
- także kwatery wiejskie, w których goście korzystać mogą z usług gastronomicznych, rekreacyjnych i sportowych (villages de vacances – czyli dosłownie mówiąc: wioski wypoczynkowe”).
Niemcy zajmują czołowe miejsce w Europie jeśli chodzi o liczbę gospodarstw agroturystycznych (ok. 20 tys. z 50 tys. łóżek). Oferują gospodarstwa rolne ze szczególnie zadbanym wyposażeniem i standardem o komforcie średnio bardzo wysokim oraz z bardzo bogatą ofertą rekreacyjną, jednak w cenach konkurencyjnych. Popieranie działalności agroturystycznej w gospodarstwie rolnym polega tu m.in. na stworzeniu systemu ulg podatkowych. I tak np. rolnik, który udostępnia dla turystów dopiero powyżej 8 miejsc noclegowych i oferuje im wyżywienie musi zgłosić swą działalność w Izbie Handlu. Agroturystyka tutaj, z dodatkowymi przychodami, których dostarcza, może reprezentować nie dającą się zaniedbać część dochodów z gospodarstwa i staje się racją jego przetrwania, a zatem jest środkiem utrzymania członków rodziny rolniczej, ponieważ oferuje pracę dla każdego z nich, szczególnie dla kobiet, które korzystają z nowych wygód tworzonych w gospodarstwie i umieją docenić kontakty międzyludzkie, które determinują jakościowy rozwój życia. Posiadłość ziemska i nieruchomości nie wykorzystane w celach rolniczych przekształcają się w źródło dochodów i podnoszą wartość samego gospodarstwa. Będąc działalnością elastyczną, która może być ekspansywna i pomyślnie stawiać czoła wymaganiom rynku, agroturystyka nie przedstawia ryzyka zwykłych usług hotelowych. W strefach dużego napływu turystów, w okresach największego ruchu, może ona być dogodną rezerwą innych form oferty gościnnej i przez to staje się postrzegana jako działalność komplementarna i alternatywna, a nie konkurencyjna.
We Włoszech agroturystyka pojawiła się w latach 60. Powstało tu do chwili obecnej ok. 7 tys. gospodarstw agroturystycznych w różnych regionach kraju, położonych przeważnie poza głównymi centrami turystycznymi.
Dziś o włoskiej agroturystyce mówi się, że jest na 4. miejscu w Europie, po Francji, Niemczech i Wielkiej Brytanii. W 1990 r. gospodarstwa agroturystyczne odwiedziło 800 tys. turystów, co stanowiło 1.3% ogółu turystów, w tym 30% turystów zagranicznych. Wspieraniem agroturystyki we Włoszech troskliwie zajęło się państwo. O agroturystyce mówi Ustawa z 5 grudnia 1985 roku, nr 730. Drugi artykuł tej ustawy precyzuje pojęcie agroturystyki. Jako działalność agroturystyczną rozumie się wyłącznie przyjmowanie i goszczenie (turystów) wykonywane przez przedsiębiorców rolnych pojedynczych i stowarzyszonych, poprzez wykorzystanie ich własnych gospodarstw, w połączeniu i uzupełnieniu w stosunku do uprawy użytków rolnych, leśnych i hodowli bydła (które jednakże mają pozostać działalnością główną).
Prowadzenie działalności agroturystycznej, przy zastosowaniu norm zgodnych z przedstawioną ustawą, nie przewiduje zarzucenia przeznaczenia rolniczego zasobów ziemi i objętych tą działalnością budynków.
W skład tego typu działalności wchodzą:
- udzielanie sezonowej gościny, także na terenach otwartych przeznaczonych na wypoczynek kempingowy;
- zaopatrywanie turystów na terenie gospodarstwa w pokarmy i napoje składające się przede wszystkim z własnych produktów, w tym alkoholowych i spirytusowych;
- organizowanie działań rekreacyjnych i kulturalnych w ramach gospodarstwa.
Ustawa precyzuje też jakie lokale mogą być wykorzystywane na działalność agroturystyczną. Zgodnie z nią mogą to być lokale położone w miejscu zamieszkania przedsiębiorcy rolnego na terenie gospodarstwa oraz budynki i części ich zlokalizowane na tym terenie i nie będące już potrzebnymi w prowadzeniu gospodarstwa. Renowacja budynków musi być przeprowadzona przy poszanowaniu typowych cech lokalnej architektury.
Najwięcej gospodarstw agroturystycznych znajduje się w Wielkiej Brytanii. Na szczególną uwagę zasługują gospodarstwa w Walii. Ich cechą charakterystyczną jest to, że turyści wypoczywający w nich biorą aktywny udział w życiu gospodarstwa rolnego i właśnie za to chcą płacić. W Walii ok. 15% gospodarstw rolnych zajmuje się agroturystyką. Najbardziej popularną formą jest tu camping i carawaning. Ok. 1 000 gospodarstw oferuje właśnie tego typu usługi, ponadto 500 z nich oferuje wyżywienie. Podstawową formą aktywności rekreacyjnej w walijskich gospodarstwach są spacery i wycieczki piesze uprawiane przede wszystkim ze względów zdrowotnych przez osoby w wieku 55 – 75 lat, a ponadto udział w pracach gospodarskich, przejażdżki konne, wędkarstwo, strzelectwo. Władze udzielają szerokiej pomocy rolnikom w rozwijaniu i przebudowie gospodarstw. Pomoc ta ma charakter doradztwa, kredytowania, bezpośredniego wsparcia inwestycyjnego (m.in. dofinansowywanie przedsięwzięć związanych z budową i organizacją obiektów rekreacyjnych: obiektów wędkarskich, terenów sportowych, parków, ścieżek przyrodniczych, stajni i wypożyczalni koni, placów do gier zespołowych, restauracji.
Przykład gospodarstwa agroturystycznego w Valliguiéres w południowej Francji
Miejscowość Valliguiéres, w której znajduje się opisane poniżej gospodarstwo agroturystyczne położona jest w odległości 25 km od Avignon’u.
Podstawową działalnością rolniczą w tym gospodarstwie jest uprawa winorośli, oraz niewielka hodowla, m.in. kóz. Gospodarstwo posiada duży budynek mieszkalny i zabudowania gospodarcze. W starym obszernym domu zorganizowane są pokoje gościnne (50 miejsc noclegowych w pokojach 3 – 8-osobowych) oraz dwie jadalnie i węzeł sanitarny. Ponadto na położonych między zabudowaniami gospodarczymi a winnicami łąkach, znajduje się pole namiotowe, dla którego przygotowano pełny węzeł sanitarny w budynkach gospodarczych. Oprócz usług noclegowych gospodarstwo świadczy usługi gastronomiczne. Posiłki przygotowywane są w oparciu o produkty pochodzące z gospodarstwa, a wino do nich podawane pochodzi z własnych winnic.
Metoda „krok po kroku”
We Francji metodę tę nazwano „dialektyką kwatery wiejskiej”.
Punktem wyjściowym do działania jest subwencja, bez niej bowiem rolnik nie odważy się na działanie. Dzięki subwencji rolnik podejmuje pierwsze działania mające na celu rozwój działalności turystycznej i przyjmuje pierwszych turystów. Później może on dorzucać stale nowe środki i poszerzać ofertę: rozpocząć oferowanie śniadań, potem utrzymywać pełny pensjonat, a z czasem może się stać wiejskim restauratorem lub wiejskim hotelarzem. Tworzy się w ten sposób dodatnie sprzężenie zwrotne:
każdy zainwestowany kapitał generuje nowe środki, które ponownie zainwestowane stanowią podstawę do rozszerzania oferty.
Niebagatelne jest też oddziaływanie edukacyjne na sąsiedztwo i efekt naśladownictwa.
