Syryjskie Ministerstwo Kultury wypełniło wszystkie formalności wymagane przez Organizację do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO), by wpisać dwie syryjskie fortece na listę światowego dziedzictwa. Wcześniej Syria wpisała już na listę Damaszek oraz Aleppo i Palmirę.
„Dwie twierdze – Saladyna i Hosn, pierwsza na wschód od Lattakii, a druga niedaleko Homs, znajdą się na liście, dzięki czemu staną się celem turystów,” powiedział przewodniczący syryjskiego departamentu zabytków historycznych, Dżazwan Jaghi.
Twierdzę Hosn wybudowano w 1031 roku na wzgórzu o wysokości 750 metrów. Hosn znajduje się ok. 60 kilometrów od stolicy Syrii, Damaszku. Twierdza przetrwała trzęsienia ziemi, między innymi jedno w 1157 r. i drugie w 1167 r., które spowodowało dość duże zniszczenia. Inne zniszczenia związane są z okupacją.
Druga twierdza – Saladyna, która również znajdzie się na liście światowego dziedzictwa, została wyzwolona przez Saladyna spod okupacji zachodniej w 1188 roku i została nazwana na jego cześć.
Wcześniej na listę światowego dziedzictwa UNESCO wpisanie zostały tak znakomite miejsca, jak starożytny Damaszek, historyczne Aleppo oraz majestatyczna Palmyra, będące symbolami bogatej historii regionu.
Strategiczne znaczenie twierdz Saladyna i Hosn
Twierdze, które znalazły się na liście UNESCO, odgrywają istotną rolę zarówno z perspektywy historycznej, jak i kulturowej. Położone na kluczowych szlakach komunikacyjnych, stanowiły one niegdyś istotne punkty obronne w czasach średniowiecza, a ich architektura jest świadectwem zdolności inżynieryjnych oraz strategii wojskowych tamtego okresu. Jak podkreśla Dżazwan Jaghi, przewodniczący syryjskiego departamentu zabytków historycznych, umieszczenie twierdz na liście światowego dziedzictwa to szansa na ożywienie ruchu turystycznego w kraju, który od wielu lat zmaga się z konsekwencjami wojny.
Twierdza Hosn – perła architektury obronnej
Twierdza Hosn, znana również jako Krak des Chevaliers, to imponujący zabytek wzniesiony w 1031 roku na strategicznie położonym wzgórzu o wysokości 750 metrów. Dzięki takiemu usytuowaniu forteca miała doskonały widok na okoliczne tereny, co czyniło ją niemal niezdobytą dla przeciwników. Hosn znajduje się około 60 kilometrów od Damaszku i była świadkiem wielu wydarzeń historycznych, w tym niszczycielskich trzęsień ziemi w latach 1157 i 1167, które wpłynęły na strukturę budowli, lecz nie zdołały jej zniszczyć.
Zabudowa twierdzy Hosn to przykład perfekcji architektonicznej średniowiecza. Grube mury, wieże oraz liczne fortyfikacje sprawiały, że obrona twierdzy była niezwykle skuteczna. Jej wnętrza kryją w sobie liczne pomieszczenia, w tym kaplice, zbrojownie, magazyny oraz miejsca przeznaczone na schronienie dla rycerzy i żołnierzy. W czasach wypraw krzyżowych forteca była jednym z głównych bastionów obronnych, kontrolowanych przez zakon joannitów, którzy uczynili z niej prawdziwą fortecę nie do zdobycia.
Historia twierdzy Saladyna
Druga z wpisanych na listę UNESCO forteca – twierdza Saladyna – to równie fascynujący przykład średniowiecznej architektury obronnej. Znajduje się ona na wschód od Lattakii, w górzystym regionie, który stanowił naturalną barierę obronną. Budowla ta była świadkiem wielu burzliwych momentów historycznych, w tym wyzwolenia przez Saladyna w 1188 roku spod okupacji zachodniej. Od tego momentu twierdza nosi jego imię, upamiętniając jedno z najważniejszych zwycięstw tej legendarnej postaci.
Twierdza Saladyna została zaprojektowana w sposób uwzględniający ukształtowanie terenu – otoczona jest stromymi urwiskami, co znacząco utrudniało dostęp potencjalnym najeźdźcom. Potężne mury, wieże oraz systemy umocnień sprawiały, że była to jedna z najtrudniejszych do zdobycia twierdz w regionie. Wewnątrz znajdowały się liczne komnaty, magazyny, cysterny na wodę oraz systemy zaopatrzenia, które umożliwiały długotrwałe oblężenia.
Znaczenie wpisu na listę światowego dziedzictwa
Umieszczenie twierdz na liście światowego dziedzictwa UNESCO ma nie tylko znaczenie symboliczne, ale także praktyczne. Oznacza to, że obie budowle zyskają ochronę międzynarodową, co w przypadku kraju dotkniętego wojną, jak Syria, jest szczególnie istotne. Ochrona ta obejmuje nie tylko działania mające na celu zachowanie budowli w ich obecnym stanie, ale także prace konserwatorskie, które mogą przyczynić się do przywrócenia ich dawnej świetności.
Dzięki wpisowi na listę UNESCO możliwe będzie również pozyskanie funduszy z różnych międzynarodowych źródeł, co z kolei przyczyni się do ożywienia lokalnej gospodarki poprzez rozwój turystyki. Przyciągnięcie turystów zainteresowanych bogatą historią Syrii może pomóc w odbudowie gospodarki kraju, który od lat zmaga się z trudnościami wynikającymi z trwającego konfliktu.
Przyszłość turystyki w Syrii
W kontekście międzynarodowym, wpisanie twierdz na listę UNESCO staje się impulsem do szerszych działań mających na celu promowanie Syrii jako destynacji turystycznej. Kraj ten, pomimo zniszczeń wywołanych konfliktem, posiada niezwykle bogatą spuściznę kulturową, która czeka na ponowne odkrycie przez świat. Restauracja zabytków takich jak twierdze Hosn i Saladyna to nie tylko działanie na rzecz zachowania dziedzictwa, ale także nadzieja na lepszą przyszłość dla mieszkańców Syrii.
W perspektywie długoterminowej możliwe jest, że odbudowa infrastruktury turystycznej i promocja dziedzictwa kulturowego przyczyni się do zwiększenia zainteresowania zagranicznych inwestorów, co może być krokiem w stronę stabilizacji ekonomicznej kraju. Przykład krajów, które po okresach konfliktów zdołały odbudować swoje gospodarki dzięki turystyce, pokazuje, że jest to możliwe również w przypadku Syrii.
Wpisanie twierdz Saladyna i Hosn na listę światowego dziedzictwa UNESCO to symboliczny krok w kierunku ochrony bogatego dziedzictwa Syrii. Oznacza to nie tylko docenienie wartości historycznych tych obiektów, ale także uznanie ich znaczenia dla tożsamości narodowej. Syryjskie fortece, będące świadkami dawnych triumfów i tragedii, stają się obecnie symbolem nadziei na lepsze jutro.
Odbudowa zabytków i rozwój turystyki mogą stanowić ważny element strategii odbudowy kraju po latach zniszczeń. Twierdze Hosn i Saladyna, wpisane na listę UNESCO, mogą stać się inspiracją do dalszych działań na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego nie tylko w Syrii, ale także w innych regionach świata dotkniętych konfliktami.
